Καθόλου τυχαίο δεν είναι για τους επιστήμονες το γεγονός ότι τις ημέρες του Πάσχα «παρατηρείται μία ιδιαίτερη αύξηση τόσο στις εισαγωγές στα νοσοκομεία, καθώς στοιχεία δείχνουν η προσέλευση ασθενών στα νοσοκομεία αυξάνεται τουλάχιστον 30% μετά την Κυριακή του Πάσχα, από άτομα που παρουσιάζουν καρδιακά και γαστρεντερολογικά προβλήματα κατά κύριο λόγο», επισημαίνει μιλώντας στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κλινικός διαιτολόγος Χάρης Δημοσθενόπουλος.
Όπως εξηγεί ο ίδιος, η υπερκατανάλωση λιπαρών και διαιτητικής χοληστερόλης, θερμίδων, αλατιού και αλκοόλ, αλλά και ζάχαρης από τα γλυκά και το τσουρέκι έχει επιβαρυντικές επιπτώσεις ειδικά όταν ακολουθεί τη νηστεία.
«Η γιορτή του Πάσχα χαρακτηρίζεται από δύο εντελώς αντίθετες διατροφικές καταστάσεις και επιλογές. Περιλαμβάνει αρχικά την 40ήμερη ή μικρότερης χρονικής περιόδου (για τους περισσότερους μιας εβδομάδας, αυτής της Μεγάλης Εβδομάδας) περίοδο νηστείας, κατά την οποία υπάρχει πλήρης αποχή από τρόφιμα ζωϊκής προέλευσης, με κυρίαρχα τρόφιμα όπως λαχανικά, φρούτα, ξηρούς καρπούς, υδατανθρακούχα αμυλούχα τρόφιμα και τα θαλασσινά, ως βασικότερο εκπρόσωπο των ζωικών τροφών».
Αν και η νηστεία είναι μια καλή ευκαιρία όπως επισημαίνει για «αποτοξίνωση» από πιο επιβαρυντικά, τυποποιημένα τρόφιμα και τρόφιμα ζωικής προέλευσης, «απαιτεί προσοχή τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά από αυτήν, κατά την επάνοδο στο πλήρες και πιο φυσιολογικό διαιτολόγιο».
Πρέπει να προσέξουν περισσότερο αυτές τις ημέρες…
Ο κίνδυνος επιπλοκών αφορά περισσότερο τα άτομα με καρδιομεταβολικούς παράγοντες κινδύνου αλλά και άτομα που έχουν κάποια διαταραχή σε μεταβολικούς δείκτες όπως είναι το ουρικό οξύ ή έχουν ιστορικό γαστρεντερικών παθήσεων.
Συνεπώς «άτομα με παραπάνω σωματικό βάρος και παχυσαρκία, με αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων και χοληστερόλης, με υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη και αυξημένο ουρικό οξύ, αλλά και έλκος, γαστρίτιδα ή άλλες παθήσεις του γαστρεντερικού συστήματος αποτελούν τις συνηθέστερες περιπτώσεις που πρέπει να προσέξουν τη διατροφή τους τις ημέρες αυτές» , τονίζει ο κος Δημοσθενόπουλος.
Έξυπνες συμβουλές
«Είναι σημαντικό να καταναλώνουμε αρκετή ποσότητα σαλάτας μαζί με τα τρόφιμα που είναι υψηλά σε λίπος και χοληστερίνη για να μειώσουν την απορρόφηση τους από τον οργανισμό», επισημαίνει ο Χ. Δημοσθενόπουλος και εξηγεί ότι παρότι το τσιμπολόγημα είναι μέρος της πασχαλιάτικης ημέρες, καλό είναι να το αποφύγουμε και να προσπαθήσουμε να γεμίσουμε το πιάτο μας απ ότι μας αρέσει αλλά με ποσότητα που να μπορεί να προσδιοριστεί συνολικά όσον αφορά τις θερμίδες.
«Τρόφιμα με υδατάνθρακες (πατάτα, ρύζι και λιγότερο το ψωμί) να κατέχουν θέση στο πιάτο μας, αφού προσδίδουν λιγότερη ενέργεια από ότι τα λιπαρά κρέατα του Πάσχα, ενώ ταυτόχρονα οι αδιάλυτες φυτικές τους ίνες, μαζί με των λαχανικών, θα τονώσουν τη λειτουργία του εντέρου», τονίζει ο ίδιος.
Παράλληλα, για το βραδινό μας καλεί να προσπαθήσουμε να μειώσουμε το θερμιδικό περιεχόμενο του γεύματος, με μια σαλάτα εποχής και μικρή ποσότητα πρωτεΐνης, για να ξεκουράσετε το στομάχι.
Τι να προσέξουμε στο Πασχαλιάτικο τραπέζι;
Τον οβελία: Και τα δύο είδη (αρνί ή κατσίκι) είναι υψηλά σε λίπος, αλλά και βιταμίνες (κυρίως Β), σιδήρο και φωσφόρο. Γιατί λοιπόν πρέπει να προσέξουμε την ποσότητα;
«Επειδή είναι νεαρά ζώα (κυρίως το κατσίκι) και περιέχουν μεγάλη περιεκτικότητα από πουρίνες, από τις οποίες παράγεται ποσοστό του ουρικού οξέος, το οποίο προκαλεί την «ουρική αρθρίτιδα» πρέπει να αποφεύγονται ή να καταναλώνονται σε πολύ μικρές ποσότητες από άτομα με υπερουριχαιμία. Επίσης άτομα με ενοχλήσεις της χολής ή με ιστορικό λιθίασης θα πρέπει ίσως να επιλέξουν κάτι άλλο, καθώς η μεγάλη συσσώρευση λίπους και κυρίως η παρουσία ποσοτήτων κορεσμένων λιπών και χοληστερόλης μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία της χολής», απαντά ο κος Δημοσθενόπουλος.
Συνεπώς, όποιος έχει υπερλιπιδαιμία ή υπερουριχαιμία, καλό είναι να περιοριστεί αυστηρά σε ένα μέτριο κομμάτι κρέας χωρίς ορατό λίπος και πέτσα (δυστυχώς!).
Όπως εξηγεί, «η υπερουριχαιμία, είναι η κατάσταση όπου εμφανίζονται αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος και συνυπάρχει συχνά με άλλα νοσήματα όπως υπέρταση, μεταβολικό σύνδρομο, καρδιαγγειακά, διαβήτη ή παχυσαρκία και αποτελεί πλέον παράγοντα καρδιομεταβολικού κινδύνου. Κυρίως όμως μπορεί να οδηγήσει στην ουρική αρθρίτιδα, που ανήκει στις φλεγμονώδεις παθήσεις των αρθρώσεων».
Τη μαγειρίτσα: Είναι η παραδοσιακή σούπα με εντόσθια και συκωταριά, μαζί με τα φρέσκα κρεμμυδάκια και τα κρεμμύδια, τα αυγά και το ελαιόλαδο. «Για πολλούς η εναλλακτική με μανιτάρια ή και κοτόπουλο είναι η ιδανική λύση» και σίγουρα πιο υγιεινή.
Τα συκώτια και τα εντόσθια: Είναι πολύ πλούσια σε χοληστερόλη και λίπος και πρέπει σύμφωνα με τον κο Δημοσθενόπουλο, να αποφεύγονται από όσους έχουν πρόβλημα υπερλιπιδαιμίας και ουρικού οξέος, αλλά και χολής ή ιστορικό γαστρίτιδας. «Τρόφιμα όπως το κοκορέτσι, η μαγειρίτσα, τα γλυκάδια και όλα τα πιάτα με συκώτι και όργανα του ζώου περιέχουν πολλή χοληστερόλη και θερμίδες. Επομένως, πρέπει να αποφεύγονται ή να καταναλώνονται σε πολύ μικρές ποσότητες από όσους έχουν υπερλιπιδαιμία ή/και περιττά κιλά και υπερουριχαιμία».
Το κρασί: Το αλκοόλ επιβαρύνει τα τριγλυκερίδια, το ουρικό οξύ και την αρτηριακή πίεση όταν υπερβούμε τις συνιστώμενες ποσότητες. «Επομένως, καλό είναι να μην υπερβαίνουν, ιδίως αυτές τις ημέρες, το ένα ποτηράκι κρασί (ή ένα μέτριο ποτήρι μπίρα) την ημέρα οι γυναίκες και τα δύο οι άνδρες, αν έχουν συσσωρευμένα προβλήματα υγείας».
Τα αυγά: Το αυγό αποδίδει περίπου 75-80 θερμίδες και περίπου 230 mg χοληστερίνης. «Παρόλα αυτά πια γνωρίζουμε ότι δεν είναι ένα επιβαρυντικό τρόφιμο, όπως πιστεύαμε. Αν και αποτελεί μία πλούσια πηγή διατροφικής χοληστερόλης είναι ταυτόχρονα καλή πηγή πρωτεΐνης και μάλιστα υψηλής βιολογικής αξίας με αρκετά από τα απαραίτητα αμινοξέα και πηγή σιδήρου, βιταμίνης D και βιταμινών Β (ριβοφλαβίνη, φυλλικό οξύ), ψευδαργύρου και λεκιθίνης. Ενώ λοιπόν είναι απόλυτα αποδεδειγμένο ότι υπάρχει θετική σχέση των υψηλών επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα με τον αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο, δεν είναι απόλυτα αποδεδειγμένο αν υπάρχει άμεση σχέση της διαιτητικής χοληστερόλης με τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Ειδικά για το αυγό οι μελέτες έχουν δείξει ότι η υψηλότερη κατανάλωση αυγών δε συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου και συνδέεται με το σχηματισμό των λιγότερο αθηρογόνων, μεγάλων υποκλασμάτων της «κακής» LDL», επισημαίνει ο κ. Δημοσθενόπουλος, αλλά λέει ότι τα αυγά είναι ασφαλές να καταναλώνονται στα πλαίσια μιας συνολικά υγιεινής διατροφής (εκτός βέβαια από κατηγορίες όπως χολοκυστοπαθείς, ηπατοπαθείς και άλλοι ασθενείς που πρέπει να προσέχουν το συνολικό λίπος στη διατροφή τους) και τα πολλά αυγά.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
